เครื่องประดับปาหะ หรือ กะหลั่ย คืออะไร ? มาทำความรู้จักงานที่ทรงคุณค่าแบบนี้กันหน่อยนะคะ

เครื่องประดับปาหะ หรือ กะหลั่ย คืออะไร ?

ต้องเรียนชี้แจงให้ทราบก่อนว่า ยุคที่ช่างทำปาหะนั้นเป็นยุคหลังสงครามโลกครั้งที่สอง (1945 )

ยุคที่ปาหะเริ่มมีและนิยมใช้จะเป็นช่วงยุค 1960-1980 เรียกว่าเป็นยุคที่ผู้คนเริ่มผ่อนคลายกับสภาวะสงคราม หายโศกเศร้า คนเลยเริ่มเดินหน้าต่อเพื่อวันข้างหน้า เรียกได้ว่าเป็นยุคเริ่ม ๆ ของวงการแฟชั่นในไทยอีกครั้ง

แต่เนื่องจาก ช่างในยุคนั้นยังไม่มีวัตถุดิบ และยังขาดแคลนวัตถุดิบในการทำตัวเรือนเครื่องประดับที่ดี เพราะการหล่อ/หลอม ทองคำขาวนั้นต้องใช้อุณหภูมิที่สูงมากถึง 1100-1200 เซลเซียล ฉะนั้นช่างจึงเลี่ยงเอาส่วนโลหะอื่น ๆ มาผสมเพื่อให้สามารถหลอม/หล่อ ชิ้นงานได้งานขึ้น ซึ่งแน่นอน เงินเป็นตัวเลือกแรกที่นำมาผสม ต่อด้วยพาราเดียม (ซึ่งสมัยก่อนจะเรียกพาราเดียมว่าทองคำขาว)

ต้องทำความเข้าใจกันก่อนคะว่าการหลอมโลหะด้วยอุณหภูมิที่สูงขนาดนี้มันยากมากในสมัยนั้น เพราะสมัยนั้นการหลอม+หล่อคือต้องใช้หัวไฟที่ต่อกับขวดน้ำมัน +ขาต็ะ (ลูกสูบที่ใช้ขาเหยียบเพื่อเป่าลมออกมาผสมกับน้ำมัน เป็นไฟออกมา) เพราะฉะนั้นการใช้อุณหภูมิสูง ๆ คือต้องใช้ "ขา" เหยียบตลอด เพื่อให้ได้ไฟที่สม่ำเสมอ เปรียบเทียบง่าย ๆ ก็เหมือนกับการก่อไฟด้วยเตาถ่าน ที่ใช้ทำอาหารสมัยโบราณนั้นแหละคะยากที่สุด

โดยส่วนตัวแล้วชื่นชอบเครื่องประดับในยุคนั้นมาก เพราะทุกชิ้นขึ้นมาจากจิตวิญญาณของเจ้าของ และช่างล้วน ๆ งานที่ทำออกมาจะต้องทำทีละวง ไม่ว่าจะเป็นการดึงลวด หรือกระเปราะอะไหล่ต่าง ๆ ต้องทำขึ้นมือทุกอย่าง

ไม่มีอุปกรณ์เสริมช่วยอย่างปัจจุบัน งานแต่ละชิ้นใช้เวลาในการทำหลายวัน แม้งานปาหะจะไม่ราคามากมายอะไรทางวัตถุ แต่ในทางด้านจิตใจแล้วงานพวกนี้เป็นงานน่าสะสมมาก

ปัจจุบันคนรุ่นใหม่มักเข้าใจผิดแล้วเรียกเครื่อประดับในยุคนั้นว่า เงิน ซึ่งต้องบอกว่ามันต่างกันมาก ๆ คะคุณพ่อเคยสอนว่า ถ้าบ้านไหนมีเครื่องประดับพวกนี้ แสดงถึงเป็นตระกูลเก่าที่ไม่ธรรมดา ( กิจการที่บ้านคือซื้อ-ขายวัตถุโบราณคะ) เลยทำให้ได้นำเอาประวัติดี ๆ คนรุ่นโบราณจะเรียกเครื่องประดับนี้ว่า 6-2-2 คะ ใครมีสมบัติตกทอดจากยุคนั้น เก็บไว้นะคะ หาซื้องานสวย ๆ ในยุคนั้นยากมากแล้ว มันคือของเก่าเก็บจากรุ่นสู่รุ่นเท่านั้น แค่นำมาชุบ-ซ่อมใหม่ ก็จะใหม่พร้อมอวดโฉมได้เลยคะ

โดย ญาตินี อัสสานุวงศ์: Passionatogems